ملا کمال خان هوت

گمال خان هوت

معروف به ملا کمالان یکی از خوانندگان موسیقی مقامی بلوچی و از نوازندگان تنبورک در سیستان و بلوچستان بود.

سبک خوانندگی کمال خان، پهلوانی است که از اصیل‌ترین و قدیمی‌ترین گونه‌های موسیقی بلوچی است، در بلوچستان رواج داشته و اعتبار و ارزش بسیاری نزد بلوچ‌ها دارد .

کمال خان هوت، فرزند مراد، در سال ۱۳۲۰ خورشیدی در روستای لاتیدان از توابع بخش دشتیاری چابهار، در یک خانواده کشاورز به دنیا آمد. او در نوجوانی متوجه علاقه و گرایش خود به موسیقی وشعر شد و شعرها وملودی‌ها را به خاطر می سپرد و می خواند. او در زندگی هنری اش با خوانندگان، نوازندگان وشاعران مختلفی آشنا شد و همکاری کرد. کمال خان بااینکه مدرسه نرفته ولی، خواندن می داند و همین طور می‌نویسد. برخی از اشعار خودش و دیگران را در دفترهایش می‌نوشت.

کمال خان سحرگاه روز اول اسفند ماه سال ۱۳۸۸ خورشیدی در سن ۶۸ سالگی در گذشت.

قنبر راستگو

قنبر راستگو

ای دوست
اثری از استاد قنبر راستگو

ای دوست

گفتگو علی موسی زاده با هرمزگانی دات نت

علی موسی زاده

علی موسی زاده هستم متولد1345 . موسیقی ام را از سال 1359 آغاز کردم . البته قبل از آن هم آمادگی اش را داشتم چون در خانواده ای به دنیا آمدم که کم و بیش با موسیقی آشنایی داشتند . ساز اصلی من که  موسیقی را با آن شروع کردم سازهای کوبه ای مانند دهل و کسر بوده اند . کار نیمه حرفه ای خودر را از سال 1359 آغاز کردم .  ترانه سرایی را هم دوست داشتم و می خواستم ترانه ها را خودم بگویم و کارها  ازخودم باشد . دراین دوران نوازنده درامز بودم  و به صورت فردی کار می کردم سپس با دوستان قدیمی موسیقی بندر عباس گروه تشکیل دادم . حس می کردم که نیرو و استعداد برای وارد شدن به این عرصه داشتم و از همان سال  کار خوانندگی را نیز در کنار نوازندگی آغاز کردم در سالهای 61 و 62 به بعد با بچه های گروه هماهنگی می کردیم و و ترانه های خودم را ضبط و به صورت کاست در می آوردم . شاید در آن زمان ترانه ها چندان هم وزن و قافیه نبودند اما بسیار ساده و درنوع خودشان مردم پسند بودند . مانند ترانه  ای دختو ماشا الله که لحن و ملودی  آن  ساخته من با همکاری گروه بود البته این ترانه قدیمی و مربوط به سالهای بسیار قدیمی تر است . بچه های گروه  که با هم همکاری می کردند برادرم حسین ، آقای علی علیزاده بودند که کاری را با یکدیگر شروع کردیم به نام حسن و جمال حتی ریتم و ملودی آن هم کار گروه ما بود که بعدها این ترانه به لس انجلس رفت و سعید نامی همین ترانه را به نام خود اجرا کرد . ملودی این شعر با همکاری آقای سعید دیالمه ساخته شد که البته اینها مربوط به دوران اواسط کار موسیقی ام است از کارهای اولیه موسیقی ام می توانم از زمانی نام ببرم که با آقای حمید سعید برنامه اجرا می کردیم و می خواندم . ترانه اگه بال و پرم بچینی ... والله مه ارم و اگه بی مه اتناواسته بی چه عذابم اتدا ، یه روزی تنگ غروب آسمون ، ای دختو گلن ، مژده مژده هاده ، بهارومی بهارومی عزیز / گل هوزارمی ، بالا شهری ، وقتی دلت تاپ تاپ اکنت ، دل به دریا بزن بره ، تومدی ولی کاشکه نمدید بی تو ، نار اشکن/ ناکشم بی کروسک ، هوا گرم و شرجی کمپلت ، تابی تدا و ای دلم اتدا تکن ، ای صالحه سغ نلحر وای بختم بلکه بگنتم ، مال کم حدی مال خورگو و . . . ترانه هایم می باشد که در این سالها بسیاری از خواننده ها در مجالس آنها را اجرا کرده اند و می کنند .  

کار پاپ را دوست دارم و سبک اصلی موسیقی ام پاپ است اما موسیقی هرمزگان حتی نوحه های محلی آن شرقی است  حتی تحریرهایی که خوانده می شود مانند تحریرهای یمنی ، زهیری ، حسینی ، بن مغی و انواع تحریرهای دیگر که آنها را دوست داشتم و به نحو احسن آنها را انجام می دادم  زیرا برای  خوب خواندن تمرین بسیار زیادی داشتم  ، به جرات می توانم بگویم بعد از گروه معروف کارلوس در بندرعباس اگر ۲ گروه  دیگر موسیقی وجود داشت یکی از آنها من بودم  ، بسیار زودتر از آقای محمد شهسواری و مرحوم ناصرعبداللهی گروه موسیقی تشکیل دادم . در آن دوران اجراها زنده و با حضور سازهای مختلف موسیقی بود چون هنوز کیبوردهای امروزی و ریتم باس وجود نداشت و باید آنها را به شکل زنده و با ساز اصلی اجرا می کردیم .

کارهای شرقی و فولکلوررا بسیار دوست داشتم  مثل کار ناراشکن و یا حسن و جمال و سایر ترانه ها .

سوالی که بسیاری از مخاطبان ترانه های شرقی ام دارند و در مورد ترانه ناراشکن است که برای جوانان امروزی هرمزگان درک آن کمی مشکل است . این ترانه با گویش قدیمی سروده شده که  لهجه محلی در واقع پدری من است که اهل منطقه ( خورگو ) در بندرعباس است . نار اشکن به معنی ترکه نازک انار که در این ترانه شخصی با چنین هیبتی مجسم شده که در حال راه رفتن است  و جهله جمالی هم که نوعی جهله بسیار نازک است که بیشتر در منطقه میناب وجود دارد و در قسمتی از این ترانه آن شخص مخاطب قرار داده می شود که مثل جهله جمالی شکننده نباشد ، همانطور که گفتم  مسلما این ترانه برای یکی دو نسل قبل کاملا مفهوم تر بود تا جوانان امروزی که گویشهای محلی خود را فراموش و بسیاری از کلمات  و اصطلاحات اصیل از بین رفته اند اما یکی از ویژگیهای ترانه های فولکلور همین است که بسیاری از این کلمات واصطلاحات در آن احیا می شوند . یا ترانه هو تو کلی امناوا ، کلی همان مشک آب است  .

ترانه های فولکلور زیادی هم وجود داشتند که ریتم نداشتند و بیت بودند  که روی بعضی از آنها ریتم و ملودی گذاشتم و سعی کردم به نحوی آنها را جمع و جور کنم .  ساز اصلی ام درامز است اما در کنارش گیتار و عود هم می نوازم و به شکل خصوصی تدریس سلفژ نیز دارم .  خیلیها برایشان جای تعجب است و می پرسند موسی زاده که سبک اصلی اش پاپ است چگونه می تواند شرقی هم بخواند ، اعتقاد من بر این است که اگر کسی خوانندگی را خوب بلد باشد باید بتواند هر دو سبک را بخواند و من هم همه تلاشم این بوده است که هر دو را در کنار هم و با رعایت تمامی اصول و قواعد در هر دو سبک خوب بخوانم .

امروزه دیگر پاپ خوانی مد شده است حتی خوانندگان سبکهای موسیقی خلیجی ( نوعی سبک موسیقی مربوط به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس  و در ایران  فقط هرمزگان بالاخص جزایر و بندرعباس که این موسیقی اصالتی آفریقایی دارد و ظاهرا منشا آن از یمن  و زنگبار در آفریقا ست که در اصل به موسیقی طرب معروف است  . هرمزگانی دات نت ) نیز امروزه به  پاپ خوانی روی آورده اند ، حسین جسمی را می بینم که الان دیگر خلیجی نمی خواند او هم به کارهای پاپ و بعضا تلفیقی روی آورده است  اما من بر عکس دیگران خواننده پاپ بوده ام و پس از آن به سمت ترانه های شرقی رفتم  که نوع خواندن در این دو سبک کاملا متفاوت است . حدود ۸۰ تا ۹۰ ترانه پاپ دارم که برخی از آنها را اجرا و سایر هم در حال اجرا کردن هستم  . به آهنگسازی علاقه مندم مخصوصا ملودی چون اعتقاد دارم زودتر از همه چیز شنونده را تحت تاثیر قرار خواهد داد .و به نظر من اگر ترانه ای ملودی قوی نداشته باشد نمی تواند زیاد مطرح باشد موسیقی محلی هرمزگان بسیار غنی است به طور مثال شما در تهران ، یزد  کرمان و برخی دیگر از استانهای ایران خصوصا استانهای مرکزی نمی توانید موسیقی خاصی پیدا کنید و این تنوع موسیقی را جز در هرمزگان در هیچ نقطه ایران  پیدا نمی کنید . تار ، سه تار، کمانچه و غیره سازهای ایرانی مربوط به موسیقی ایرانی هستند و نمی توان آنها را وابسته به نقطه خاصی کرد اما ما سازهایی در هرمزگان داریم که فقط منحصر به  این منطقه است . البته نباید از موسیقی محلی کردستان و آذربایجان و بلوچستان و بوشهر گذشت اما  واقعیت این است که غنای موسیقی محلی در هرمزگان امری غیر قابل انکار می باشد . نکته بسیار مهمی که در اینجا قابل ذکر است این که باید از این موسیقی و ترانه هایی که به غارت رفته و به شکل جعلی توسط خواننده های غیر هرمزگانی خواننده می شود دفاع کرد باید این ترانه ها و موسیقی معرفی شوند . بطور مثال ترانه حمیده که طوفان نامی در لس انجلس اجرا کرده همه جا به اسم او مشهور شده در حالیکه اصالتا یک ترانه بندرعباسی است و ترانه سرا و خوانندگانش بندرعباسی بوده اند . ترانه حسن و جمال که من سالها پیش آن را اجرا کردم حتی مستند و با ارائه فیلم می توانم ثابت کنم  . مواردی دیده ام که  جوانان تازه به دوران رسیده برخی از ترانه های فولکلور بندرعباسی را که بسیار هم قدیمی هستند به نام خودشان به دیگران فروخته اند که باید از این امر جلوگیری شود باید برای موسیقی در هرمزگان فرهنگ سازی شود اول اینکه به موسیقی ارزش قائل شویم ، مسلما نظر من به تنهایی کارساز نمی شود اما من نظر شخصی خود را اینجا اعلام می کنم  . باید تمامی ترانه های قدیمی هرمزگان باز خوانی شود ، در اینجا خواننده آن قابل بحث نیست مهم به نحو احسن انجام دادن کار است ، روی ملودیها و ریتمها مجددا کار شود ، شرقی خوان خوب و نوازنده خوب پیدا کنیم  و فولکلور هرمزگان را که اوضاع نابسامانی دارد را دوباره احیا کنیم که اگر این ترانه ها بعدها به جایی رفت و کسان دیگری خواندند نتوانند آن را به نام خود ثبت کنند و به عنوان یک اثر هرمزگانی باقی بماند حتی می توان به شکل سمفونی این ترانه ها را اجرا کرد ، نه به  اشکال ساده و سطحی که هم اکنون در اجراهای فولکلور می بینیم . سازهای بادی و زهی و. دهل و کسر و پیپه و همه آلات موسیقی محلی هرمزگان می توانند اینجا حضور داشته باشند می توانید نمونه این اجراها را از حسین جسمی ببینید البته شاید امکانپذیر نباشد که ما بتوانیم در حال حاضر به آن شکل اجرا کنیم اما می توانیم در حد فابل فبول کار کنیم . هرمزگان دارای نوازنده های بسیار خوبی است که باید از آنها در جهت اعتلای موسیقی خود استفاده کرد من با بسیاری از آنها  کار کرده ام و به این مسئله ایمان دارم مخصوصا اینکه موسیقی فولکلور در خون هرمزگانیهاست و راه پیشرفت بسیاری در آن دارند .

در حال حاضر آلبومی را با همکاری و اسپانسری سایت هرمزگانی دات نت  پس از ۲۴ سال آماده کرده ام البته مدتی است که کار موسیقی ام را با مجالس آغاز کرده ام اما نه به شکل رسمی  ، کارهایی مجلسی و غیر رسمی هم از من  در برخی از وبلاگهای بندری  متاسفانه بدون اجازه پخش شد که البته این را به حساب علاقه دوستان به خودم می گذارم اما خواهش می کنم همه دوستان بلاگ نویس و صاحب سایت ، سنت غلط پخش ترانه های خوانندگان بدون اجازه را کنار بگذارند و برای احترام و ارزشگذاری به هنر و هنرمند بدون هماهنگی و کسب اجازه صدا یا تصویری از آنها منتشر نکنند . ان شا الله در آینده هم تصمیم دارم آلبومهای دیگری به بازار ارائه دهم  که تلفیقی است از کارهای جدید و قدیمی ام . در آلبوم بالا شهری  همه  اجراها پاپ به علاوه  یک ترانه شرقی همگی در استودیو ضبط شده اند اما یک  اجرای فولکلور بندرعباسی هم وجود دارد که کاملا زنده ضبط شده زیرا به نظر من جذابیت آن نوع  ترانه و موسیقی به زنده بودن آن است . در این آلبوم مجموعا 11 ترانه وجود دارد . سعی کرده ام ترانه هایی را انتخاب کنم که هرمزگانیهای عزیز با آنها عجین شده و خیلیها خاطرات خود را با آنها مرور کنند ، ناگفته نماند که جوانان هرمزگانی ترانه های شرقی مرا بسیار دوست دارند الیته بدین خاطر که می دانند این ترانه ها اصالتشان و موسیقی هرمزگانی است  و اگر هم پاپ کار می کنم سعی دارم اغلب ترانه هایم تلفیقی باشد البته نه تلفیقی که برخی از دوستان از آن صحبت میکنند بعضیها فکر می کنند بطور مثال اگر در موسیقی پاپ از ساز عود استفاده کنند موسیقی تلفیقی می شود که  آن هم ساختار موسیقیایی خاص خودش را دارد . از دست اندرکاران موسیقی استان خواهشمندم به هر نحوی شده پیشکسوتان موسیقی استان را گرد هم بیاورند حتی اگر شده مکانی را برای آن تخصیص دهند برای ما بسیار کسر شان است که نتوانیم در شهر خود یک کنسرت موسیقی اجرا کنیم اما از شهرهای  دیگر بیایند و با امکانات خودمان برایمان کنسرت بگذارند و اتفاقا ترانه های خودمان را هم بخوانند و ما هم تماشا کنیم  . اگر امکانات در اختیار ما قرار گیرد و مسئولین امر همکاری کنند می توانیم با شرکت تمامی خواننده ها و نوازنده های خوب استان یک گروه ثابت  عنوان سمبل و نماینده موسیقی هرمزگان داشته باشیم .

در سطحی نیستم که پیامی به جوانان داشته یاشم اما خواهش می کنم اگر می خواهند موسیقی کار کنند راه صحیح را در پیش بگیرند ، اگردر استان هرمزگان هستند خارج از سیر موسیقی هرمزگان رفتن از نظرمن بیراهه است  اول ببینند اصالت  موسیقی اشان چیست .  

مرحوم ناصرعبدالهی   4 سال پس از من به عرصه موسیقی آمد که  بسیار با استعداد بود .  تن و حجم صدای بسیار بالا و خوب از ویژگیهای منحصر به فرد ایشان بود و مسلما هرکز ناصر عبداللهی دیگری در عرصه موسیقی هرمزگان و شایدهم ایران نخواهد آمد . مرگ ایشان در روحیه همه هنرمندان هرمزگانی  تاثیر سوء گذاشته است  ، ناصر عبداللهی  یک استثنا در موسیقی هرمزگان بود .

از سایت فرهنگی هنری هرمزگانی دات نت و بانیان و همکاران آن نهایت تشکر را دارم  که  حرکت مثبت و دلسوزانه ای در جهت حفظ و اعتلای فرهنگ و هنر استان داشته اند .

ماشاالله بامری

ماشالله بامری

ماشااله بامری بزرگ مرد موسیقی جنوب

در سال ۱۳۳۰در ایرانشهر متولد شد.ا و از سن ۸ سالگی به کار موسیقی وخوانندگی روی آورد. وی از کودکی آموختن ساز دهلک را آغاز کرد و سپس به خوانندگی پرداخت.

گمان نمیکنم کسی موسیقی بلوچستان بشناسه و ماشاله بامری رو نه.ماشاالله بامری در طی برگزاری هفتمین جشنواره موسیقی نواحی به عنوان بزرگ‌ترین پژوهشگر موسیقی سیستان و بلوچستان مورد تقدیر قرار گرفته بود. بامری در زمینه‌ی خوانندگی و آهنگ‌سازی و همکاری با گروه‌های مختلف موسیقی فعالیت داشت و از جمله همکاری‌های وی با گروه رستاک مورد توجه علاقمندان به موسیقی فولکلور قرار گرفته بود. آخرین اجرای این موسیقی‌دان بلوچستانی در تالار بتهوون خانه‌ی هنرمندان تهران برگزار شد و مورد استقبال دوستداران موسیقی مقامی قرار گرفت.

بامری پس از چندین ماه مبارزه با سرطان روده، در سال ۹۰ در سن ۶۰ سالگی در کرمان درگذشت.

فرزین

فرزین

'''فرزین'''خواننده موسیقی پاپ ایرانی در دهه‌های پنجاه و شصت خورشیدی بود. وی اصالت آبادانی داشت.

فرزین از هنرمندانی  بود که قبل ازانقلاب ۱۳۵۷ ایران|انقلاب و در اوایل [[دهه ۵۰]] شمسی کار خوانندگی را آغاز کرد. اولین آهنگی که اجرا کرد "'''مهمان'''" نام داشت که ساختهٔ [[بیژن قادری]] بود. وی  قبل از انقلاب "دمیس روسس" ایران لقب گرفت.

فرزین قبل از انقلاب در [[ساتی نیک]] با [[عارف عارف‌کیا|عارف]] همکاری داشت. ساتی نیک پاتوق دوستداران عارف و فرزین بود.

از جمله آهنگهای آن موقع میتوان به آهنگ '''دم بگیرین''' (از آلبوم خداحافظ) اشاره کرد که در زمان خود جز آهنگهای روز و پرسرو صدا بشمار می آمد و میتوان آن را یکی از بهترین ترانه های فرزین دانست. [[مهرداد آسمانی]] (آهنگساز و خواننده ی معروف ایرانی) که خواهرزاده ی فرزین است به یاد او آهنگ  "دم بگیرین"  را باز خونی کرده است.

فرزین بعد از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران|انقلاب]] پس از هشت سال سکوت در کار هنری [[ایران]] را ترک و به [[آمریکا]] مهاجرت کرد و اولین آلبوم خود را بنام '''گریه نکن''' ارائه داد که از جمله موفق ترین کارهای او و اثری جاودانه از آهنگساز معروف [[جهانبخش پازوکی]] بوده است و شامل ترانه هایی چون '''رطب'''، '''همنفس'''، '''هوای یار''' است. از دیگر آلبوم‌هایی که در خارج از او منتشر شده است  میتوان به : '''معشوقه''' (منتشر شده در سال ۱۳۶۸) , '''عشق''' (منتشر شده در سال ۱۳۶۹، یکی از آهنگهای این آلبوم توسط خود او ساخته شده), زینو, بی رخ تو, اگه سوختیم, به یاد دیروز, شما واشک (آخرین آلبوم) اشاره کرد. وی همچنین آلبومی دارد که شامل بازخوانی آهنگهای [[داریوش]] است. یکی از آهنگسازانی که در کار او  تاثیر بسیاری داشته است [[جهانبخش پازوکی]] می باشد. که تعداد زیادی آهنگ و ترانه برای او ساخته است.

فرزین همیشه برای هنرمندان و همکاران خود احترام قائل بود و معتقد بود که باید به همه ی خواننده ها امکان داده شود تا بتوانند در عالم هنر، هنرنمایی کنند. همچنین وی کمکهای فراوانی به [[پویا (خواننده)]] خواننده‌ی ایرانی کرد تا بتواند کار خوانندگی را شروع کند و درآن موفق شود.

او یکی ازعلاقه مندان به فوتبال بود به همین دلیل هم به تیم هنرمندان لس‌آنجلس پیوست  و جزً اصلی ترین بازیکنان این تیم شد. فرزین همچنین علاقه ی زیادی به تیم [[پرسپولیس]] داشت و به همین خاطر ترانه‌‎ای به نام "پرسپولیس" اجرا کرد که سروده‌ی پازوکی میباشد.

وی به دلایل بخصوصی محیط هنری [[لس آنجلس]] را ترک و به [[آلمان]] مهاجرت کرد.

از فرزین دو فرزند با نامهای '''آرش''' و '''آتیه''' بجای مانده که آرش داماد [[علی پروین]] (بازیکن اسبق تیم ملی فوتبال) میباشد.

علت اصلی مرگ وی سکته ی قلبی اعلام شد و دلیل آن  تجمع چربی در میان قلب و وزن زیاد بوده است, بطوریکه در سالهای آخرعمر نفس کشیدن را برایش مشکل کرده بود تا اینکه بالاخره در نوامبر سال [[۱۹۹۹ (میلادی)]] دار فانی را وداع گفت و برای همیشه از این جهان رفت.