حبیب مفتاح بوشهری

حبیب مفتاح بوشهری

  درباره‌ی اجرایی که با گروه دارکوب  دارید توضیحات مختصری بدهید.

این گروه را همایون نصیری تشکیل داده. با این گروه در فستیوال موسیقی معاصر نزدیک به دو ماه قبل هم اجرا داشتم. که اجراهای خوبی بود و مورد استقبال زیادی قرار گرفت. تقریبا همان قطعات را اجرا می‌کنیم.

آیا اضافه شدن گلزار به گروه یک ترفند تبلیغاتی است؟ یا اینکه او ...

نه! بیشتر همین است.چون گلزار با همایون دوستی نزدیکی دارد و خودش هم دوست داشت که با گروه باشد.به هر حال او یک سوپر استار است و مخاطب خاص خودش را دارد.حضور او از نظر تبلیغاتی خیلی موثر است. تا همین حالا نیمی از بلیط‌ها به فروش رفته است.

 خب آیا به لحاظ حرفه‌ای این به کار گروه لطمه نمی‌زند؟

نه ! خب دیدگاه ها متفاوت است. بستگی دارد چطور نگاه کنیم . شاید برخی مثبت و برخی هم منفی به این قضیه نگاه کنند. 

اجراهای گروه دارکوب در فستیوال موسیقی معاصر از دیدگاه بسیاری منتقدین مورد توجه بوده و خود تو به عنوان یکی از چهره‌های درخشان این فستیوال مطرح شدی . این در حالی است که تو در دو گروه متفاوت حاضر بودی ! می خواهم بدانم در این اجراها تو چقدر آزاد و خودت بودی ؟

بله مو با دو گروه دارکوب و پیتر سلیمانی اجرا داشتم. مو استایل خودم ساز می‌زنم. تقلید از هیچ نوازنده‌ای نمی‌کنم. به یک سری تجارب رسیده‌ام که از آنها استفاده می‌کنم. شخصیت مو در هر گروه متفاوت بود. در گروه پیتر سلیمانی موسیقی جز بود و در گروه دارکوب یک فرم متفاوت دیگر.

یکی از اتنقاد‌های مطرح شده نسبت به کار شما در گروه دارکوب پخش صدای برخی سازها به صورت پلی بک بود .شما از این صداها مثل یک مترونوم استفاده می کردید؟

بله هم این بود و هم اینکه ما نیاز به حجم صدای بیشتری داشتیم و کسی را هم نمی‌توانستیم اضافه کنیم  که این سازها را بنوازد. بنابراین سازهایی که نمی‌توانستیم روی سن بیاوریم را ضبط کردیم و به صورت پلی‌بک پخش کردیم ‌که از نظر حجم صدا به ما کمک شود.

ریتم در موسیقی جنوب جایگاه خاصی دارد. تو چقدر از ویژگی‌های موسیقی جنوب در کارهایت استفاده می‌کنی؟

خب ببین مو حتی نحوه سازبندی‌ام روی سن برای مخاطب مشخص می‌کند که جنوبی‌ام.بجز کاخان که یک ساز امریکای جنوبی است. امکانات موسیقی جنوب خیلی به مو کمک می‌کند .

ما حتی دو کار داریم که بر گرفته از موسیقی بوشهر هستند.سِلی‌گا و دی‌زنگرو که در دی‌ز‌نگرو از حلبی هم استفاده کردم.

                  

از حلبی در موسیقی بوشهر هم استفاده می شود؟

بله. در موسیقی دی‌زنگرو که هنگام ماه گرفتگی اجرا می شود از حلبی استفاده می‌شود.در کل سعی می‌کنم بیشتر از ریتم‌های جنوبی استفاده کنم.

در کاری که با سعید شنبه‌زاده اجرا کرده بودی از ترکیبی که بین سازهای کوبه‌ای بندرعباسی هست هم استفاده کرده بودی .

بله. مو قبل از آن در کیش که اجرا می‌کردیم وقتی ضرب و تیمپو می زدم کنارم یک ساز پییه هم نواخته می‌شد.به این فکر افتادم که در اجراهای خودم هم وقتی چهار ساز جلویم می‌چینم طوری اجرا کنم که شنونده هم صدای ضرب و تمپو را بشنود و هم صدای پیپه را، تا یک رابطه پلی‌ریتمیک بین این‌ها بوجود بیاید.

در مصاحبه‌ای که مدتها پیش با سایت میراث فرهنگی کرده بودی از قول تو نقل شده‌بود که ریتم بندرعباسی ریتم خلیجی و عربی است !؟

نه ببین مو منظورم ریتم فولکلور بندرعباس نبوده. منظور مو ریتم‌های رایج در اجرای برخی گروه‌های پاپ بندرعباس بود. مو خودم با بچه‌های بندرعباس ساز زدم و هیچ وقت چنین حرفی راجع به ریتم اصیل دهل و کسر پیپه‌ی بندر نزدم.

تمایز ریتم بندرعباسی در چیست ؟

در پلی ریتمیک بودن آن.این پلی ریتمیک بودن در موسیقی بوشهر وجود ندارد.در بوشهر پنج ساز با هم یک ریتم را می نوازند دمام ، دایره‌زنگی و ... همه یک ریتم را می‌زنند، یکنواخت است. اما در ریتم بندرعباس این یکنواختی وجود ندارد. سه ساز مختلف سه چیز متفاوت می‌نوازند و یک ریتم را بوجود می‌آورند.

این پلی ریتمیک بودن در جاهای دیگر هم دیده می‌شود؟

 بله در همه موسیقی‌هایی که صحبت از ریتم است وجود دارد.از افریقا گرفته تا امریکای لاتین.این یک اصل مهم در ریتم است که باید رعایت شود.

آنطور که درخبر‌ها خواندم انگار قرار است یک کار فولکلور بندرعباسی با صدای ناصر‌‌عبداللهی هم اجرا کنید.

بله. چون بچه های گروه ما اکثرا با ناصر کار کرده‌اند و پس از اینکه ناصر فوت کرده اتفاقی در جهت یادکردن از او صورت نگرفته دوستان تصمیم گرفتند این کار را انجام دهند . می‌دانید که همایون کارش را با ناصر شروع کرد . بابک بروجردی برایش کیبورد می زد . امید حاجیلی هم ترومپت...

این تجربه فکر می کنم برای اولین بار انجام می شود. به نظر تو اجرا چطور می شود؟ با توجه به تمریناتی که داشته اید.

خیلی خوب و جالب شده . حتی از ‌آن‌چیزی که در آلبوم هست هم زیبا‌تر شده . چون سازها زنده هستند .

مو هم سعی کرده‌ام ریتم دهل کسر را بزنم تا به فضای اصلی نزدیک‌تر شود.

هدف و برنامه‌ات برای آینده چست ؟

خب مو اول باید خودم را به مخاطب بشناسانم . در این چند وقتی که به ایران آمده‌ام به نتایج خوبی رسیده‌ام . باید نشان دهم که یکی مثل حبیب مفتاح از جنوب آمده و دارد کار می‌کند.

آرزوی موفقیت برای تو .

محمود جهان

محمود جهان

سنش آنقدر هست که کوله بار تجربه را بر روی دوشش حس کنی. اما چهره اش این را نشان نمی دهد. لبخندی شاد و از ته دل، همواره به لب دارد. خاکی است و صمیمیت را می توان به سادگی، با او بر قرار ساخت.

از لهجه شیرین جنوبی اش براحتی می توان فهمید اهل همین نزدیکی هاست. دلی زنده دارد و صدایی شاد. تکه کلامش داغت نبینوم است. به قول خودش بچه ناف احمدآباد آبادان است. البته پدر و مادرش بوشهری اند و موفقیت امروز خود در هنر موسیقی را مدیون خدا و حمایت های مردم خونگرم جنوب می باشد. و نیز اینکه گفت: محمود جهان غم نان دارد! نه غم نام.

محمود جهان از خوانندگان، بندری خوان، قدیمی و محبوب کشورمان است که در روز گذشته میهمان روزنامه فرهنگ جنوب بود و گفتگوی صمیمی، به لطف صمیمیتش با او انجام دادیم. با هم می خوانیم.

این خواننده جنوبی ضمن اشاره به راز جوان ماندن خود گفت: اولین راز در شادابی و سر زنده ماندنم، دلم است که از هر غم و ناراحتی دور می باشد و همواره تلاشم بر این بوده که با شاد خواندن دل مردم را نیز شاد کنم.

وی بیان داشت: موسیقی جنوب با توجه به حال و هوای گرمی که آب و هوای این مرز و بوم دارد هر چقدر هم که سنگین خوانده شود باز می توان گفت شادی و شعف را به انسان وارد می کند.

جهان ادامه داد : صدایم شاد است و این از محاسن سبک انتخابی ام است اما شاید از معایب این ویژگی عدم تواناییم برای نوحه خوانی است چرا که حتا در بوشهر که به پیشنهاد دوستان می خواستم نوحه خوانی کنم، علیرغم همه تمرین ها باز نتوانستم به خوبی این کار معنوی را انجام دهم.

محمود جهان اینچنین بیوگرافی خود را برای ما شرح داد: خاک پای همه جنوبی ها و بویژه خوزستانی های خونگرم هستم. خودم را متعلق به جنوب می دانم و عاشق این خاک هستم و اگر خدای بزرگ و حمایت های امیدوار کننده مردم صبور جنوب نبود موفقیتی حاصل نمی شد. در سال 1330 در آبادان و در محله احمدآباد بدنیا آمدم. کارمند بازنشسته شرکت نفت می باشم و پس از 59 سال زندگی با 5 فرزند در تهران زندگی می کنم. تک پسرم امید جهان است که صدای او البته با سبکی متفاوت از من، در نوار فروشی ها موجود است.

وی ادامه داد : خانواده جهان از جمله خانواده های هنرمند بود چرا که پدر و عمو و برادر و حتا پسرم و از این سو خواهر و دختر عموهایم، در مناسبت های مختلف مداحی می کنند. پدرم که اهل تنگستان بوشهر بود شروه خوانی می کرد و از جمله چهره های شناخته شده این شهر بود.

محمود جهان با شروع جنگ که 29 سال داشته در خوزستان باقی می ماند اما پدر و مادرش به بوشهر باز می گردند.  وی در سال 1352 ازدواج می کند. اصالت والدینش گویی موجب شده تا معمایی برای اصلیت وی در اذهان مردم بوجود آید و اینجور که می گوید، مردم گاهی می گویند محمود جهان اهل سیستان است یا بلوچ است یا بندرعباسی، بوشهری و... وی ضمن اشاره به الگوهای خود در هنر موسیقی گفت: زنده یاد نعمت، امیر گل نوازان، شاپور میلانی، احمد خزایی، رضا عظیمی، مجید فرهنگ، یاسین، و یداله رضا زاده از جمله دوستان و الگوهایی بودند که در آن زمان از من بسیار مطرح تر بودند می خواهم نام و یادشان را پاس بدارم.

این خواننده محبوب بندری خوان می گوید: در سال 1355 بود که توسط آقای بهمن خوش خلق بهمراه یداله رضا زاده به تهران رفتیم و برای اولین بار با هدف آلبوم و با هزینه ایشان در استدیو 4 اثر ارکستری ضبط کردم. در این راستا باید از خدای منان و سپس از بهمن خوش خلق و فرخ یزدان فر که در بوشهر مرا کشف کرد کمال تشکر و قدردانی را بجای آورم.

 وی با اشاره به آلبوم های سال های گذشته و دورتر خود گفت : در آن سال ها 4 آلبوم که اولین آثار من بشمار می آیند وارد بازار شد و حتا برخی خوانندگان ایرانی، آمریکا نشین آنها را خواندند از جمله مو میروم به بندر، قد یارم بلنده، نه نه مو ولت نمی کنم، راحته جونم و ...

وی یادآور شد : امروز مردم خوزستان باید به خود ببالند چرا که چه در عرصه هنر موسیقی و چه فوتبال و چه سینما حرف اول را زده و می زنند. و اثبات این ادعا تنها با، بازگشت به سابقه و عملکردی است که تا به امروز دیده و شنیده می شوند.

جهان گفت: از سال 1366 تا امروز 32 کاست از من در بازار ارایه شده و آنچه که علاقه مندی های من در این آثار می باشد و معمولن در برنامه هایم اجرا می کنم هله دان، یاد کارون، پریای دریا و آخرین اثر در آخرین آلبوم، ای واله می باشند. گفتنی است آهنگ زیبای ای ولله که خواننده آن می بایست مرحوم نعمت می بود پس از فوت، با توجه به تشخیص آهنگسازان اثر، بدلیل شباهت صدای محمود جهان و مرحوم نعمت، توسط ایشان خوانده شد و گویا این اتفاق از بزرگ ترین افتخارات هنری وی محسوب می شود.

وی از تلخ ترین خاطره اش برایمان گفت : شبی که برای برگزاری برنامه ای به یک جشن دعوت بودم و در حال آماده شدن برای رفتن بودم خواهرم با منزل تماس گرفت. از من خواست تا به مادرمان سر بزنم. چرا که از مریض احوالی او برایم حرف زد. و من با اینکه متوجه شدم مشکل مادرم حادتر از این حرف هاست و از دنیا رفته اما آبروی آنکه جشن را برگزار کرده بود برایم بسیار مهم بود و به این دلیل ابتدا جشن را برگزار کردیم و سپس به فاتحه خوانی مادرم رفتم.

او با اشاره به خوانندگان جوان امروز که هر روز بیشتر از دیروز می شوند گفت: متاسفانه افزایش هر روز خوانندگان از عمده مشکلاتی است که بازار موسیقی را درگیر خود کرده و اگر با تامل و تفکر به کار وارد شوند می توان تغییراتی را در این آشفته بازار شاهد بود. البته مهم ترین مشکل جوانان تجاری فکر کردن و ره صد ساله را یک شبه رفتن است. جوانان کارهایی را بخوانند و انتخاب کنند که برای خود ماندگاری ایجاد کنند.این نصیحتی است که پس از سال ها تجربه به تک پسرم همیشه کرده ام.

این خواننده جنوبی تصریح کرد : برخی شبکه های ماهواره از همه بدتر عمل کرده اند. چرا که دانلود آثار را رایج تر کرده و موجب شده تا بلحاظ درآمدی هیچ گونه منفعتی برای هنرندان نداشته باشد. اما به لحاظ چهره شدن تاثیرهایی را برای روی آوردن به برخی حواشی ترویج می کند. جهان به خوانندگان جوان کشور و بویژه جنوبی ها پیشنهاد داد: عاشق کار باشند، کار را ساده نگیرند، هدف شان در کار را مشخص کنند، به کجا می خواهند برسند، مشقت ها را بپذیرند. علم و تجربه مهم است که با پشتکار موفقیت را حاصل خواهند کرد. جوانان می دانند چاله های کار کجا هستند  بنابراین جایگاه خود را بشناسند و به هیچ وجه دچار انحرافات نشوند. برای وارد شدن به این کار تحقیق و بررسی برای جلوگیری از هر مشکلی حایز اهمیت است.

این خواننده محبوب خوزستانی از انتظارش، از مسوولین جنوبی و بخصوص خوزستانی گفت : دید مسوولین به محمود جهان تغییر کند. از هنرمندان خوزستانی و جنوبی بیشتر استفاده کنند و در کنار اینکه از هنرمندان مشهور دیگر نقاط کشور استفاده می کنند هنرمندان بومی را به لحاظ مادی تقویت کنند. چرا که در این مسیر مشقت های فراوان وجود دارد و بیشتر این هنرمندان با نداری ها و سختی ها و حتا تهدیدها (موضوع تهدیدها از جمله مسایل و مشکلاتی است که چندی است محمود جهان با آن دست و پنجه نرم می کند و البته این مهم از جمله مشکلات شهرت نیز می باشد) کارشان را ادامه داده اند. وی از هنرمندان محلی همچون مجید فرهنگ و مونده یاد کرد و گفت: من بعنوان یک خوزستانی که در کشورهای متعددی چون چین و تایلند و چک و اسلواکی و هلند و ... برنامه اجرا کرده ام افتخارم این است که توانسته ام هنرمندان فراوانی را به این سبک از موسیقی تشویق کنم. کما اینکه از سال 73 موسیقی فراموش شده بندری باز پا گرفت و مورد استقبال مردم می باشد. تعصبم به جنوب و خوزستان هر روز بیشتر می شود و این تعصب را حتا در فوتبال به روی تیم های فولاد و صنعت و استقلال اهواز دارم. در پایان باید اشاره داشت که محمود جهان پس از این گفتگو، در جمع تحریریه روزنامه فرهنگ جنوب قرار گرفت! که پیشنهاد جالب توجهی از سوی امید حلالی مدیرمسوول روزنامه دریافت نمود و آن اینکه برای خواندن اذانی ماندگار و با لحن و حال و هوایی متفاوت اقدام کند که البته محمود جهان استقبال کرد و قول هایی را به ما داد. فرهنگ جنوب آرزوی موفقیت برای همه آنهایی که برای خوزستان افتخار می آورند را دارد.